Jak stworzyć efektywne oświetlenie w biurze?

Dobrze dobrane oświetlenie nawet podczas wielogodzinnej pracy przy monitorze nie będzie męczyć wzroku i pozytywnie wpłynie na naszą koncentrację. Podczas projektowania pomieszczeń biurowych ważne jest, aby pamiętać o dopływie światła naturalnego. To ono ma najkorzystniejszy wpływ na samopoczucie oraz poziom koncentracji, a dodatkowo nie męczy oczu. Jednak w sezonie jesienno-zimowym ilość światła dziennego jest znacznie ograniczona. Wtedy z pomocą przychodzi oświetlenie sztuczne, które poprawia komfort pracy wszystkich osób przebywających w biurze.

Planując oświetlenie w biurze, należy wziąć pod uwagę nie tylko potrzeby pracowników czy oszczędności, ale także przepisy, które regulują kwestię oświetlenia. Normy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczą przede wszystkim minimalnego poziomu natężenia oświetlanych stanowisk pracy. Według nich dla powierzchni, przy których pracuje się na komputerze natężenie oświetlenia powinno wynosić 500 lx, a np. w przypadku recepcji musi ono utrzymywać się o jedną klasę niżej, czyli 300 lx. Przepisy uwzględniają także luminację, czyli ilość światła przechodzącą lub emitowaną przez określoną powierzchnię, zjawisko olśnienia przykrego czy wierne oddawanie barw określane współczynnikiem Ra, którego wartość nie może być mniejsza niż 80. Ponadto Polskie Normy wyróżniają podział opraw ze względu na rodzaj oświetlenia: oświetlenie ogólne (równomierne oświetlenie pewnego obszaru), oświetlenie miejscowe (dodatkowe źródła światła skierowane na przedmiot pracy wzrokowej) oraz oświetlenie złożone, w którego skład wchodzi ogólne i miejscowe.

Oświetlenie to jedna z instalacji, która generuje największe koszty utrzymania. Często jest bagatelizowana i niewłaściwie użytkowana. Inteligentne systemy zdalnego zarządzania całym układem pozwalają na pełną automatyzację. Nowoczesne, inteligentne systemy dedykowane do sterowania światłem umożliwiają zaprogramowanie odpowiednich modułów, które łączy się ze wszystkimi oprawami w obiekcie, by następnie móc sterować nimi z poziomu smartfona lub tabletu, a aktywacja wszystkich funkcji odbywa się drogą radiową. Odchodząc od tradycyjnych rozwiązań, czyli typowych przycisków on/off, na rzecz automatyzacji, jesteśmy w stanie zaoszczędzić energię nawet o 80%. W ten sposób technologia nas wyręcza i dostosowuje np. strumień światła oprawy do aktualnych warunków panujących za oknem. W dobie budynków o dużych przeszkleniach jest to szczególnie ważna kwestia, ponieważ nie ma dwóch dni, w których słońce świeci w ten sam sposób. Dlatego raz w pomieszczeniach budynku będzie jaśniej, raz ciemniej. Nowoczesne zasilacze tak regulują pracę opraw, aby dostarczyć więcej światła w pochmurny dzień oraz ograniczają ich strumień świetlny w przypadku dnia słonecznego. Automatyczne ściemnianie się i kalibracja opraw to nie tylko oszczędność, ale też wygoda wszystkich pracowników. Ponadto tego typu inteligentne rozwiązania pozwalają projektować sceny świetlne odpowiadające codziennym sytuacjom oraz elastycznie dopasowują się do potrzeb użytkowników, stawiając ich komfort na pierwszym miejscu. Wspieranie naturalnego rytmu dobowego pracowników prowadzi do większego zadowolenia oraz zwiększenia ich produktywności.

Przy wyborze sposobu oświetlenia warto zwrócić uwagę na technikę diod świecących LED. Ich światło nie jest szkodliwe dla ludzkiego oka, a same oprawy oświetleniowe LED charakteryzują się znacznie większą trwałością niż te z tradycyjnymi źródłami światła. Ich średni okres bezawaryjnej pracy to nawet 65 tys. godzin. Zakładając, że szacunkowy, dzienny czas pracy oprawy oświetleniowej wynosi 8 godzin, to w przeliczeniu żywotność oprawy LED będzie wynosiła 22 lata – dzięki temu można uniknąć częstej wymiany źródeł światła. Dodatkowo projektuje się je tak, aby bezpiecznie odprowadzały ciepło i były przez to jak najbardziej energooszczędne. Każda z opraw oświetleniowych LED dedykowanych do przestrzeni biurowych powinna posiadać raster paraboliczny lub inny układ optyczny o odpowiednim kącie ochrony. Dzięki zaawansowanej budowie rastra pomieszczenie zostaje równomiernie oświetlone, a efekt związany z odbiciem i załamaniem światła wyeliminowany. Wykluczane jest także zjawisko olśnienia, czyli przykrego wrażenia wzrokowego, obniżającego koncentrację i negatywnie wpływającego na samopoczucie pracownika. Raster to rodzaj kratki, wykonany z materiałów przezroczystych lub nieprzezroczystych, zakrywających źródło światła. W ten sposób element pozwala na równomierne oświetlenie pomieszczenia. Aby mieć pewność bezpiecznego zakupu, wybierajmy certyfikowane oprawy oświetleniowe zgodne z normami technicznymi oraz dotyczącymi bezpieczeństwa fotobiologicznego (PN-EN 62471:2010). Na każdym producenci spoczywa także obowiązek wykonania badań laboratoryjnych, które potwierdzają bezpieczeństwo użytkowania.

Inteligentne systemy w połączeniu z nowoczesnymi źródłami światła LED to gwarancja nie tylko oszczędzonych pieniędzy związanych z eksploatacją pomieszczeń w biurze, ale także poprawa komfortu pracy. Jednak podczas wyboru lub modernizacji oświetlenia należy pamiętać, aby kupowane oprawy oświetleniowe były dobrej jakości, zgodne z normami oraz oczekiwanymi parametrami.